Trục cam là gì? Cấu tạo và dẫn động của trục cam (Phần 2)

Ở phần 1, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu trục cam là gì và cấu tạo của trục cam. Ở phần 2 này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu phần dẫn động của trục cam.

Dẫn động của trục cam là gì?

Phụ thuộc vào vị trí đặt trục cam, công suất hay bí quyết công nghệ. Dẫn động của trục cam phổ biến thường là: dẫn động trục cam bằng bộ truyền bánh răng, bộ truyền xích và bộ truyền đai.

TÌm hiểu trục cam là gì và các loại dẫn động trục cam

Bộ truyền xích và bộ truyền đai được coi là phương án tối ưu nhất. Bởi khi trục cam nằm ở trên nắp máy, khoảng cách từ động cơ tới trục khuỷu tương đối lớn. Vì vậy rất khó để có thể bố trí bộ truyền bánh răng.

Ngược lại, nếu động cơ được bố trí trong thân máy; khoảng cách trục khuỷu đến động cơ không lớn sẽ sử dụng bộ truyền xích hoặc bộ truyền bánh răng. Việc sử dụng bộ truyền xích hoặc bánh răng sẽ đảm bảo được độ chính xác và tin cậy của trục cam.

Dẫn động bằng bộ truyền xích

Dẫn động bằng bộ truyền xích

Thường được sử dụng để dẫn động cho trục cam đặt ở nắp máy hoặc trong thân máy. Trong quá trình làm việc, bộ truyền xích sẽ được bôi trơn và sử dụng bộ phận giảm chấn, dẫn hướng. Để đảm bảo cho xích luôn đạt độ căng nhất định, sẽ cần có cơ cấu căng xích tự động hoặc có thể điều chỉnh được.

Ưu điểm của dẫn động bằng bộ truyền xích

• Kết cấu gọn nhẹ.
• Dễ dàng truyền động ở khoảng cách trục lớn.

Nhược điểm của dẫn động bằng bộ truyền xích

• Con lăn bị mòn gây ra rão bộ truyền xích, có thể khiến thay thay thế.
• Giá bộ truyền xích tương đối cao.

>> Xem thêm dịch vụ khác: Thuê xe ngày có lái đưa đón sân bay

Dẫn động bằng bộ truyền đai

Thường được sử dụng khi trục cam được đặt phía trên nắp máy và chủ yếu xuất hiện ở các dòng xe du lịch, xe tải nhỏ.

Dẫn động bằng bộ truyền đai

Ưu điểm của dẫn động bằng truyền đai

• Trong quá trình làm việc không gây tiếng ồn, khá êm dịu
• Không cần bôi trơn và không cần phải điều chỉnh độ căng trong quá trình sử dụng giống như truyền động bằng xích.
• Giá thành thấp.
• Trọng lượng nhẹ.

Nhược điểm của dẫn động bằng truyền đai

• Tuổi thọ và độ bền của dây đai không cao bằng bộ truyền bánh răng và bộ truyền xích.
• Sau một khoảng thời gian sử dụng, dây đai có thể sẽ bị mòn hoặc rão nên theo khuyến cáo của nhà sản xuất nên thay thế mới.

Dẫn động bằng bộ truyền bánh răng

Dẫn động bằng bộ truyền bánh răng thường là các bánh răng trụ răng nghiêng với mục đích là để giảm ồn và kích thước chiều trục. Bộ truyền này có thể gồm hai cặp bánh ăn khớp trực tiếp hoặc qua một bánh răng trung gian.

Bộ truyền bánh răng thường được sử dụng chủ yếu trên các động cơ cỡ lớn như ô tô tải hoặc tàu thủy,…

Ưu điểm của dẫn động bằng bộ truyền bánh răng

• Có tuổi thọ và độ bền cao
• Hiệu suất lớn
• Kết cấu đơn giản

Nhược điểm của dẫn động bằng bộ truyền bánh răng

• Trong quá trình làm việc phát ra tiếng ồn
• Khó bố trí khi dẫn động với khoảng cách trục lớn.

Tìm hiểu về nguyên lý hoạt động của trục cam ô tô

Với các trục cam cùng các loại dẫn động lực trên chúng ta có thể thấy được nguyên lý hoạt động chung của chúng. Trục cam hoạt động theo nguyên lý:

• Bánh răng ở đầu hoặc cuối trục khuỷu động cơ
• Động cơ hoạt động liên tục nhờ hiện tượng giao động xoắn của động cơ
• Bánh răng cam được truyền bởi sự tác động của 2 cặp bánh răng ăn khớp trực tiếp

Tìm hiểu động cơ không trục cam

Trục cam được sử dụng phổ biến cho động cơ xe ô tô, tuy nhiên có một số loại được thiết kế không cần sử dụng đến chúng.  Công nghệ không trục cam cho động cơ này được thay thế bằng các van điện từ hỗ trợ cho việc đóng mở xupap. Với công nghệ này, động cơ sẽ tiêu hao ít nhiên liệu hơn so với hệ thống có trục cam.

động cơ Freevalve – động cơ không trục cam tiêu biểu

Để đáp ứng được những yêu cầu cần thiết mà công nghệ trục cam đang hỗ trợ cho các dòng xe, công nghệ không trục cam đã thiết kế các van nạp và xả có tích hợp bộ phận bơm thủy lực điều khiển bằng điện tử. Hệ thống này hỗ trợ cho việc tiết kiệm nhiên liệu và khí thải thông qua việc kiểm soát điều kiện lái xe.

Một số ứng dụng từ hệ thống này có thể bắt gặp từ: Hãng xe Qoros (Trung Quốc), động cơ Freevalve (hãng xe thể thao Thụy Điển).

Ưu điểm của động cơ không trục cam là gì?

Loại động cơ này mang đến cho hệ thống:

• Hệ thống điều khiển chính xác, loại bỏ các chi tiết cơ khí, tiết kiệm nhiên liệu, tăng hiệu suất hoạt động
• Động cơ sinh công hỗ trợ bánh xe chuyển động
• Giảm lượng khí thải độc

Nhược điểm của động cơ không trục cam là gì?

Chi phí sử dụng động cơ không trục cam đắt hơn

Sử dụng loại hệ thống này, chúng sẽ có những vấn đề như:

• Chi phí sử dụng đắt, bảo dưỡng và thay thế đắt
• Chính xác trong việc đóng mở xupap dẫn đến khó khăn khi hệ thống máy tính điện tử bị trục trặc

Như vậy qua 2 bài viết với 2 phần, hi vọng giúp bạn bổ sung được thêm kiến thức về ô tô; hiểu trục cam là gì và các loại dẫn động của trục cam.

>> Xem thêm bài viết liên quan: Vi sai là gì? Vi sai có công dụng như thế nào trên xe ô tô?